"Mən xalq səs verib prezident seçib. Necə bir prezident ola bilərdim ki, mənim məmləkətimdə rus ordusu olsun. Necə ola bilər bu? Mən bunu anlamıram. Başqa prezidentlər buna dözdülər Gürcüstanda, Ukraynada, Özbəkistanda. Amma məni qane edə bilməzdi bu" 

Bu sözləri Azərbaycanın ilk demokratik yolla seçilmiş prezidenti - mərhum Əbülfəz Elçibəy "32-ci günün arşivi"-inə müsahibəsində deyirdi.

Əbülfəz Elçibəy deyirdi ki, o Yeltsinlə Moskva görüşündə Rusiya ordusunun Azərbaycanda olmasını istəmədiyini bildirib.

"Mən Yeltsinlə Moskvada görüşdə soruşdum ki, siz prezidentsiniz, məni prezident hesab edirsinizmi? Çünki biz imzalar atırıq, müqavilələr bağlayırıq iki bərabər hüquqlu ölkə kimi. Sənin ordunun Azərbaycanda nə işi var? Bunu Yeltsinə dedim və gəldim Azərbaycandan Rusiya ordusunu çıxartdım. Təbii, Yelçin də bununla razı ola bilməzdi, amma mən bunu etdim. Dedim ki, bu məmləkətdə Rusiyanın ordusu ola bilməz. Bu məmləkət hürr məmləkətdirsə və mən oranın prezidentiyəmsə, orada başqa ölkənin ordusu ola bilməz", - deyə mərhum prezident müsahibəsində bildirmişdi.

Əbülfəz Elçibəy deyirdi ki, o bilirdi ki, bu onun hakimiyyətini itirməsinə səbəb ola bilər.

"Ola bilər kimsə bunu xəta kimi başa düşsün, amma bu xəta deyil. Ola bilər mən bununla hakimiyyətimi itirim, amma milli mövqeyimi itirmədim. Bu günə qədər kimsə, hətta Amerika və başqaları deyə bilməz ki, mən xalqımızın milli mövqeyinə zərər vurmuşam. Vura bilmərəm. Mən millətin prezidentiyəm, millətin prezidenti millətin mövqeyindən çıxış etməli idi və mən bunu etdim", - deyə Azərbaycanın ilk demokratik yolla seçilmiş prezidenti - mərhum Əbülfəz Elçibəy müsahibəsində bildirmişdi.

1992-ci il 15 mayda Daşkənddə keçmiş SSRİ respublikalarından qoşunların çıxarılması, nə qədər silahın həmin respublikalarda qalması haqqında hər bir ölkə ilə müqavilələr imzalanıb.

1993-cü ilin mayın 25-də 104-cü diviziyanın tərk etməsi ilə Rusiya qoşunları bütünlüklə Azərbaycandan çıxarılmış oldu.

Rus qoşunlarının Azərbaycandan çıxarılması Azərbaycanın ilk demokratik yolla seçilmiş prezidenti - mərhum Əbülfəz Elçibəyin adı ilə bağlıdır. Çünki qoşunlar Əbülfəz Elçibəyin tələbi ilə, onun hakimiyyəti dövründə Azərbaycandan çıxarılıb və bir çox şərhçilər düşünür ki, Əbülfəz Elçibəy hakimiyyətinin devrilməsi də bundan sonra olub. 

Noyabrın 10-da Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev, Rusiya prezidenti Vladimir Putin və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan arasında atəşkəsə dair razılaşma imzalanıb. Tərəflər birgə bəyanat yayaraq bildiriblər ki, Biz, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İ.H.Əliyev, Ermənistan Respublikasının Baş naziri N.V.Paşinyan və Rusiya Federasiyasının Prezidenti V.V.Putin, aşağıdakıları elan etdik:

1. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi zonasında tam bir atəşkəs və bütün hərbi əməliyyatlar 10 Noyabr 2020-ci il tarixində Moskva vaxtı ilə 00: 00-dan etibarən elan edilir. Bundan sonra Tərəflər adlandırılacaq Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası öz mövqelərində dayanırlar.

2. Ağdam bölgəsi və Ermənistan Respublikasının Azərbaycan Respublikasının Qazax bölgəsində saxladığı ərazilər 20 noyabr 2020-ci il tarixinədək Azərbaycan Partiyasına qaytarılacaqdır.

3. Dağlıq Qarabağdakı təmas xətti boyunca və Laçın dəhlizi boyunca Rusiya Federasiyasının bir sülhməramlı kontingenti 1,960 atıcı silahlı hərbçi, 90 zirehli personal daşıyıcısı, 380 ədəd avtomobil və xüsusi texnika miqdarında yerləşdirilir.

4. Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingenti Ermənistan silahlı qüvvələrinin geri çəkilməsinə paralel olaraq yerləşdirilir. Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingentinin qalma müddəti, tərəflərdən heç biri bu müddəanın tətbiqinə xitam vermə niyyəti müddətinin bitməsindən 6 ay əvvəl elan etmədiyi təqdirdə, növbəti 5 illik dövrlər üçün avtomatik uzadılması ilə 5 ildir.

5. Münaqişə Tərəfləri tərəfindən razılaşmaların həyata keçirilməsinə nəzarətin effektivliyini artırmaq üçün atəşkəsə nəzarət etmək üçün bir barışıq mərkəzi yerləşdirilir.

6. Ermənistan Respublikası, Dağlıq Qarabağın Ermənistanla əlaqəsini təmin edəcək Laçın dəhlizini (5 km enində) geridə qoyaraq Kəlbəcər bölgəsini 15 Noyabr 2020-ci ilədək, Laçın rayonunu isə 1 dekabr 2020-ci il tarixinədək Azərbaycan Respublikasına qaytaracaqdır. Şuşa şəhərini təsir edəcəkdir. Tərəflərin razılığına əsasən, yaxın üç ildə bu marşrutu qorumaq üçün Rusiya sülhməramlı kontingentinin yenidən yerləşdirilməsi ilə Stepanakert və Ermənistan arasında rabitə təmin edən Laçın dəhlizi boyunca yeni bir nəqliyyat marşrutunun tikintisi planı müəyyənləşdiriləcəkdir. Azərbaycan Respublikası, hər iki istiqamətdə vətəndaşların, nəqliyyat vasitələrinin və malların Laçın dəhlizi boyunca hərəkətinin təhlükəsizliyinə zəmanət verir.

7. Məcburi köçkünlər və qaçqınlar, BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığı İdarəsinin nəzarəti altında Dağlıq Qarabağ ərazisinə və bitişik ərazilərə qayıdırlar.

8. Hərbi əsirlərin və digər saxlanılan şəxslərin və ölülərin cəsədlərinin mübadiləsi aparılır.

9. Bölgədəki bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələri blokdan çıxarılıb. Ermənistan Respublikası, vətəndaşların, nəqliyyat vasitələrinin və malların hər iki istiqamətdə maneəsiz hərəkətini təşkil etmək üçün Azərbaycan Respublikasının qərb bölgələri ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat əlaqələrini təmin edir. Nəqliyyat rabitəsinə nəzarət Rusiyanın FSB Sərhəd Xidmətinin orqanları tərəfindən həyata keçirilir.

Tərəflərin razılığı ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasını Azərbaycanın qərb bölgələri ilə birləşdirən yeni nəqliyyat kommunikasiyalarının inşası təmin ediləcəkdir.